Xu hướng công nghệ và thị trường nổi bật

Ngành xây dựng Việt Nam đang bước vào giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ. Từ chính sách phát triển hạ tầng, sự bùng nổ của chuyển đổi số đến xu hướng vật liệu bền vững, tất cả đang tạo nên bức tranh mới cho thị trường. Để giúp doanh nghiệp, kỹ sư và nhà quản lý cập nhật kịp thời, Buildtab mang đến chuyên mục Tin tức xây dựng, tổng hợp những thông tin nổi bật, đáng chú ý trong quý IV/2025.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhìn lại 4 xu hướng then chốt: sự lan rộng của BIM, vật liệu xanh, chuyển đổi số trong quản lý dự án, triển vọng tăng trưởng cuối năm.

BIM – từ bắt buộc đến tự nguyện áp dụng rộng rãi

BIM (Building Information Modeling) không còn là khái niệm xa lạ. Nếu như 3–5 năm trước, BIM chủ yếu xuất hiện trong các dự án hạ tầng lớn do Nhà nước đầu tư, thì nay, theo thống kê mới nhất của Bộ Xây dựng, tỷ lệ dự án tại Hà Nội và TP.HCM ứng dụng BIM đã tăng hơn 30% so với cùng kỳ năm 2024.

Không chỉ các dự án công trình giao thông, nhiều doanh nghiệp tư nhân cũng bắt đầu đưa BIM vào dự án dân dụng, nhà xưởng và công trình thương mại. Điều này cho thấy sự dịch chuyển rõ rệt trong nhận thức: BIM không chỉ là yêu cầu pháp lý, mà là công cụ giúp tiết kiệm chi phí và tối ưu quy trình thi công.

Một số lợi ích được ghi nhận:

• Giảm 15–20% chi phí sai sót thiết kế.
• Rút ngắn 10–15% tiến độ thi công nhờ phối hợp tốt hơn giữa các bên.
• Hỗ trợ quản lý vận hành công trình sau bàn giao.

Xu hướng này dự kiến sẽ tiếp tục mạnh mẽ hơn trong giai đoạn 2026–2030, khi BIM được khuyến khích áp dụng bắt buộc ở hầu hết các dự án vốn ngân sách.

Vật liệu xanh – khi thị trường và chính sách gặp nhau

Bên cạnh công nghệ, vật liệu xây dựng cũng là điểm sáng. Việt Nam hiện nằm trong nhóm quốc gia chịu tác động lớn của biến đổi khí hậu. Do đó, việc sử dụng vật liệu bền vững, giảm phát thải CO₂ đang trở thành xu hướng bắt buộc.

Năm 2025 ghi nhận nhiều bước tiến:

• Bê tông thân thiện môi trường: Nhiều đơn vị nghiên cứu đã thành công trong việc sản xuất bê tông sử dụng tro bay và xỉ thép, giảm đáng kể lượng clinker – vốn là nguồn phát thải lớn.
• Gạch không nung: Dần thay thế gạch đất sét nung truyền thống, vừa giảm ô nhiễm, vừa tiết kiệm tài nguyên.
• Vật liệu tái chế: Xuất hiện nhiều dự án thử nghiệm sử dụng nhựa tái chế và thủy tinh nghiền trong xây dựng.

Đặc biệt, Chính phủ đã ban hành Chương trình hành động quốc gia về vật liệu xây dựng bền vững giai đoạn 2025–2035, trong đó đặt mục tiêu đến năm 2030, ít nhất 40% công trình tại đô thị loại I sẽ sử dụng vật liệu xanh.

Với sự hỗ trợ chính sách và nhu cầu từ thị trường, doanh nghiệp sản xuất và nhà thầu nào nhanh chóng nắm bắt xu hướng này sẽ có lợi thế cạnh tranh vượt trội.

Chuyển đổi số – chuẩn mới trong quản lý dự án

Không chỉ dừng lại ở BIM, chuyển đổi số trong xây dựng còn thể hiện ở cách doanh nghiệp quản lý dự án. Nếu trước đây, việc kiểm soát tiến độ và chi phí chủ yếu dựa vào Excel và báo cáo thủ công, thì nay, nhiều doanh nghiệp đã triển khai nền tảng quản lý dự án trực tuyến, giúp các bên liên quan cập nhật dữ liệu theo thời gian thực.

Một số kết quả đáng chú ý:

• Các công ty áp dụng phần mềm quản lý đã giảm trung bình 15–20% thời gian điều phối dự án.
• Việc phát hiện sự cố hoặc rủi ro trong thi công diễn ra sớm hơn, nhờ hệ thống cảnh báo tự động.
• Quản lý tài liệu số hóa giúp giảm đáng kể sai sót trong trao đổi thông tin giữa chủ đầu tư, tư vấn và nhà thầu.

Đáng chú ý, các nền tảng CDE (Common Data Environment) – môi trường dữ liệu dùng chung, đang dần trở thành tiêu chuẩn trong nhiều dự án lớn. Khi tất cả dữ liệu, bản vẽ, mô hình 3D, tiến độ, chi phí được quản lý tập trung, hiệu quả làm việc tăng lên rõ rệt.

Sự chuyển mình này không chỉ mang tính kỹ thuật, mà còn phản ánh sự thay đổi văn hóa quản lý trong ngành xây dựng: từ thủ công, rời rạc sang số hóa, minh bạch và cộng tác.

Triển vọng ngành xây dựng quý IV/2025

Nhìn chung, các yếu tố thị trường cho thấy bức tranh tích cực trong những tháng cuối năm:

• Đầu tư công tiếp tục đóng vai trò dẫn dắt: Nhiều gói thầu hạ tầng trọng điểm (cao tốc Bắc – Nam giai đoạn 2, sân bay Long Thành, các tuyến metro tại TP.HCM và Hà Nội) đang được đẩy nhanh tiến độ.
• Bất động sản có dấu hiệu phục hồi nhẹ: Sau giai đoạn trầm lắng 2023–2024, các dự án nhà ở xã hội, khu đô thị vệ tinh bắt đầu khởi động trở lại nhờ chính sách hỗ trợ tín dụng.
• Nguồn vốn FDI tăng: Nhiều tập đoàn quốc tế đầu tư nhà máy sản xuất tại Việt Nam, kéo theo nhu cầu xây dựng khu công nghiệp, logistic và hạ tầng đi kèm.

Tuy nhiên, thách thức vẫn còn: giá nguyên vật liệu biến động, yêu cầu về chất lượng – an toàn ngày càng cao, và áp lực chuyển đổi xanh. Do đó, doanh nghiệp cần chuẩn bị năng lực nội tại vững vàng, kết hợp ứng dụng công nghệ để nắm bắt cơ hội.

Kết luận

Ngành xây dựng Việt Nam quý IV/2025 đang định hình bởi bốn xu hướng lớn:

• BIM lan rộng từ dự án công đến tư nhân.
• Vật liệu xanh được ưu tiên cả về chính sách và thị trường.
• Chuyển đổi số trở thành chuẩn mực quản lý dự án.
• Triển vọng tăng trưởng tích cực, dù vẫn còn thách thức.

Buildtab tin rằng, việc cập nhật kịp thời những tin tức này sẽ giúp cộng đồng kỹ sư, nhà thầu và doanh nghiệp đưa ra quyết định chiến lược chính xác hơn. Trong những số tiếp theo của chuyên mục Tin tức, chúng tôi sẽ tiếp tục mang đến những thông tin hữu ích, từ xu hướng công nghệ đến cơ hội thị trường, đồng hành cùng sự phát triển của ngành xây dựng Việt Nam.